Diagnostisch hulpmiddel dementie bij (Z)EV(M)B: hoe is het ontwikkeld en wat zijn de eerste ervaringen?

13 maart 2024

Een van de waardevolle eindproducten van Maureen Wissings promotietraject is het diagnostisch hulpmiddel voor dementie bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen. Ben je benieuwd hoe dit hulpmiddel tot stand is gekomen en wat de praktijkervaringen zijn? Het artikel over de ontwikkeling en eerst toetsing is nu voor iedereen toegankelijk.

Gedragsveranderingen begrijpen, begeleiding en behandeling afstemmen
Naar dementie bij mensen met (Z)EV(M)B is vrijwel geen onderzoek gedaan. Terwijl het ook bij hen erg belangrijk is om te weten of er sprake is van dementie. Familieleden en begeleiders willen op de hoogte zijn, zodat ze gedragsveranderingen beter kunnen begrijpen en geïnformeerd keuzes kunnen maken. Daarnaast kunnen met de diagnose de begeleiding en behandeling beter worden afgestemd op de veranderende behoeftes van de cliënt, zodat hij een zo hoog mogelijk kwaliteit van leven behoudt.

Op maat gesneden diagnostisch hulpmiddel op basis van de praktijk
Bestaande dementielijsten voor mensen met een verstandelijke beperking bleken voor mensen met (Z)EV(M)B niet geschikt. Daarom ontwikkelden Maureen en haar onderzoeksteam een op maat gesneden diagnostisch hulpmiddel op basis van dementiesymptomen die familieleden en begeleiders in de dagelijkse praktijk waarnemen bij mensen met (Z)EV(M)B.

Bij een eerste praktijktoets keken de onderzoekers naar validiteit, betrouwbaarheid en onderscheidend vermogen (tussen wel en geen dementie). De uitkomst: het nieuwe diagnostische hulpmiddel is veelbelovend. Daarnaast gaven zorgprofessionals en familieleden aan dat het goed aansluit bij mensen met (Z)EV(M)B.

Benieuwd naar het artikel en diagnostische hulpmiddel?
Het artikel over de ontwikkeling en eerste praktijktoets verscheen in de najaarseditie 2023 van het Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen (NTZ). Vanaf nu is het ook toegankelijk voor niet-abonnees.

  • Het artikel vind je op de projectpagina op de website van PWO, onderaan bij Documenten.
  • Op de projectpagina op de website van PWO en op vb-dementie.nl staat een link naar het diagnostische hulpmiddel. Het hulpmiddel is gericht op gedragskundigen en diagnostisch medewerkers. Na registratie kun je het gratis downloaden en vrij gebruiken.

Wat is het vervolg?

  • Het diagnostische hulpmiddel (bestaande uit een vragenlijst en handleiding) wordt in de loop van dit jaar tekstueel geoptimaliseerd.
  • Daarna wordt het ingebouwd in de vragenlijsten-applicatie BergOp. Zodat gedragskundigen en diagnostisch medewerkers van organisaties die met BergOp werken alles digitaal kunnen regelen: het inplannen en afnemen van de vragenlijst en het inzien van de resultaten.
  • Daarnaast komt er een gedrukte versie beschikbaar.
  • Met een campagne zal het hulmiddel onder de aandacht worden gebracht van zorgprofessionals die werken met ouder wordende mensen met (Z)EV(M)B.

Het diagnostische hulpmiddel is ontwikkeld binnen het onderzoeksproject ‘Praktijkvragen over dementie bij mensen met (Z)EV(M)B’, een samenwerking van zorginstellingen Alliade, Ipse de Bruggen, ’s Heeren Loo en Visio, Rijksuniversiteit/UMCG en Hanzehogeschool. Het project werd gefinancierd door ZonMw.

ZonMw financiert ook het vervolg: de implementatie en verspreiding van de kennis en producten die het onderzoek heeft voortgebracht. De optimalisatie van het diagnostisch hulpmiddel, inbouw in BergOp, productie van de gedrukte versie en de publiciteitscampagne zijn daar onderdeel van.

  • Delen
  • Delen