Lopend

Methodieken: definitie, criteria en literatuuronderzoek

Voor iedere cliënt de juiste methodiek, dat is wat Alliade gehandicaptenzorg graag wil. Zo kan de begeleider de cliënt optimaal ondersteunen en optimaal rekening houden met zijn of haar specifieke mogelijkheden, beperkingen en problematiek, zodat hij of zij een zo prettig mogelijk leven kan leiden.

Waarom deze methodiek?
In de praktijk loop het soms anders. Binnen de gehandicaptenzorg van Alliade worden veel verschillende methodieken gebruikt, waarbij lang niet altijd duidelijk is waarom voor die methodiek is gekozen. En is in sommige gevallen wel sprake van een methodiek? Of wordt eigenlijk een visie of werkwijze gebruikt?

Duidelijkheid en overzicht
Om eenheid, duidelijk en overzicht te scheppen richt een projectteam van PWO zich op criteria en definities van het begrip methodiek en van verwante begrippen. Ook inventariseren ze welke begeleidingsmethodieken er in Nederland beschikbaar zijn voor de verschillende doelgroepen binnen de gehandicaptenzorg.

Zorgprogrammering
Met zorgprogrammering wil Alliade ervoor zorgen dat aan verschillende doelgroepen binnen de gehandicaptenzorg goed passende, kwalitatief hoogwaardige, wetenschappelijk onderbouwde en efficiënte zorg wordt geboden. De uitkomsten van het methodiekenonderzoek dragen hieraan bij.

Samenvatting

Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

Meer inzicht, betere keus
Bij Alliade worden veel verschillende methodieken gebruikt in de zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking. Eenheid ontbreekt, wat soms tot verwarring leidt bij begeleiders en cliënten. Bovendien is vaak onduidelijk waarom voor een bepaalde methodiek is gekozen.

Om voor cliënten de juiste methodiek te kunnen kiezen, is het belangrijk dat inzichtelijk is welke methodieken er voor hen zijn en welke daarvan het beste bij hun specifieke mogelijkheden en beperkingen past.

Duidelijke betekenis, beter onderling begrip
Ook is er onduidelijkheid over de betekenis van het begrip methodiek en van gerelateerde begrippen, zoals visie, zorgprogramma, methode, werkwijze, interventie, hulpmiddel en instrument. Wat houden deze termen precies in en hoe verhouden ze zich tot elkaar? Wanneer is iets een methodiek en wanneer een werkwijze?

Duidelijke definities en criteria maken het onderlinge begrip groter: je spreekt dezelfde taal en begrijpt van elkaar beter waar je het over hebt. Ook helpen definities en criteria bij het vergelijken en selecteren van methodieken.
Wat zijn de onderzoeksvragen?
- Wat is de definitie van methodiek en wat zijn de definities van gerelateerde begrippen?
- Wat zijn de criteria waaraan een methodiek moet voldoen?
- Welke begeleidingsmethodieken zijn er in Nederland voor mensen met een verstandelijke beperking?
- Wat is de doelgroep van de gevonden methodieken?
- Wat is de toepasbaarheid van de gevonden methodieken bij Alliade gehandicaptenzorg?
- Wat is de wetenschappelijke onderbouwing van de gevonden methodieken?
Wat is de meerwaarde van het onderzoek voor de cliënt en zorgmedewerker?
- Eenduidigheid over de betekenis van begeleidingsmethodiek en gerelateerde begrippen helpt om dezelfde taal te spreken en bestaande methodieken te vergelijken.
- Een overzicht van bestaande methodieken, hun wetenschappelijke onderbouwing en hun toepasbaarheid helpt bij het kiezen van een geschikte methodiek.
- Uiteindelijk moet een betere, weloverwogen keuze leiden tot een betere kwaliteit van zorg en een betere kwaliteit van leven voor de cliënt.
Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?
Wie voeren het onderzoek uit?
Het onderzoek wordt uitgevoerd door een projectteam bestaande uit senior en junior onderzoekers en gedragskundige-onderzoekers.

Hoe gaan de onderzoekers te werk?
Het projectteam stelt in onderling overleg definities en criteria op en maakt zichtbaar hoe het begrip methodiek en verwante begrippen zich tot elkaar verhouden.

Daarnaast analyseren de onderzoekers Nederlandse en Engelse literatuur om een compleet overzicht te krijgen van bestaande begeleidingsmethodieken voor mensen met een verstandelijke beperking in Nederland. Daarbij geven ze ook aan:
- op welke doelgroep de methodiek zich richt.
- in welke mate de methodiek wetenschappelijk is onderbouwd.
- in hoeverre de methodiek toepasbaar is binnen de gehandicaptenzorg van Alliade.
Wat is de stand van zaken?

De onderzoekers hebben een definitie en criteria voor 'begeleidingsmethodiek' opgesteld en hebben op basis hiervan begeleidingsmethodieken geselecteerd uit Nederlandse en Engelstalige literatuur. Dit overzicht vullen ze nu per methodiek aan met de doelgroep, mate van wetenschappelijke onderbouwing en toepasbaarheid in de gehandicaptenzorg van Alliade.
Hoe is het onderzoek gefinancierd?

Het onderzoek is gefinancierd door de afdeling PWO, met medewerking van de centrale behandeldienst van Alliade gehandicaptenzorg.