SD-VB: praktijkervaringen met een cyclisch dysfagiewerkproces
Het is niet alleen belangrijk om mensen meteen verstandelijke beperking te screenen op dysfagie, minstes zo belangrijk is om dit screeningsproces systematisch uit te voeren. Alliade zette daarom een cyclisch werkproces rondom dysfagie op: de zogenaamde slikpoli.
In dit onderzoek bracht het onderzoeksteam in kaart of dit werkproces ook optimaal werkt, en wat er (verder) nodig is voor het verbteren en goed opvolgen van de behandeladviezen.
Samenvatting
-
Wat was de onderzoeksvraag?
In het onderzoek stonden 4 onderzoeksvragen centraal:
- Wat zijn de ervaringen van cliënten, wettelijk vertegenwoordigers, zorgverleners, behandelaren en managers met het cyclisch dysfagiewerkproces?
- Welke belemmerende en bevorderende factoren ervaren zij bij het uitvoeren van het cyclisch dysfagiewerkproces?
- Wat zijn de voorwaarden voor het blijven opvolgen van behandeladviezen die worden gegeven naar aanleiding van de screening?
- Welk effect van het cyclisch dysfagiewerkproces ervaren cliënten, wettelijk vertegenwoordigers, zorgverleners, behandelaren en managers op de kwaliteit van leven van cliënten?
- Wat zijn de ervaringen van cliënten, wettelijk vertegenwoordigers, zorgverleners, behandelaren en managers met het cyclisch dysfagiewerkproces?
-
Hoe werd het onderzoek uitgevoerd?
Het cyclisch dysfagiewerkproces herhaalt zich iedere 2 jaar. Na de eerste volledige cyclus werden cliënten, wettelijk vertegenwoordigers, zorgverleners (begeleiders en verzorgenden), behandelaren en managers geïnterviewd over hun ervaringen. Tijdens de interviews stonden de vier onderzoeksvragen centraal.
-
Wat zijn de conclusies?
Door het onderzoek ontstond meer zicht op belemmerende en bevorderende factoren, waardoor het dysfagiewerkproces kon worden geoptimaliseerd. Belangrijke uitkomsten zijn:
- Het cyclisch dysfagiewerkproces kan goed ingebed worden in de dagelijkse praktijk.
- Het is zinvol om een vierde stap aan het proces toe te voegen, namelijk een evaluatie van het uitgevoerde behandeladvies.
-
Wat is de meerwaarde van dit onderzoek voor de cliënt, verwant en/of zorgmedewerker?
Door het cyclisch dysfagiewerkproces is het mogelijk geworden om dysfagie bij mensen met een verstandelijke beperking eerder in beeld te brengen. De behandeling wordt ook regelmatig geëvalueerd. Hierdoor kunnen cliënten eerder en beter behandeld worden, en kan de behandelig sneller en beter worden aangepast op veranderende omstandigheden.
-
Welke aanbevelingen zijn er voor de praktijk?
- Voor zorginstellingen die nog geen dysfagiewerkproces hebben, is het aan te raden om dit in te gaan richten op de manier die in dit onderzoek beschreven is, namelijk:
- stap 1: screening door zorgverlener met SD-VB > komt de score boven een bepaalde waarde? > stap 2
- stap 2: diagnostiek met behulp van onder andere de Dysphagia Disorders Survey (DDS) door logopedist > indien nodig vervolgdiagnostiek
- stap 3: uitbrengen behandeladvies door logopedist
- stap 4: evaluatie uitvoering advies
De screening met het SD-VB en de stappen erna worden iedere 2 jaar herhaald.
- Voor zorginstellingen die al beleid hebben op dit onderwerp, is het aan te raden om na te gaan of alle vier stappen goed geborgd zijn in de organisatie.
- Verder onderzoek is wenselijk om te bepalen of verbetering in de aanpak van dysfagie met behulp van het dysfagiewerkproces ook bij andere zorginstellingen goed werkt, en om te bepalen wat het langetermijneffect is op de kwaliteit van leven van cliënten.
- Voor zorginstellingen die nog geen dysfagiewerkproces hebben, is het aan te raden om dit in te gaan richten op de manier die in dit onderzoek beschreven is, namelijk:
-
Hoe werd dit onderzoek gefinancierd?
Dit onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door het Zorgondersteuningsfonds (projectnr. 069/17/RB/HJ) en de afdeling Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) van Zorggroep Alliade.
